Eén van de belangrijkste doelstellingen van GroenRand is bereikt. Vlaanderen start de zoektocht naar kandidaten voor drie extra Nationale Parken, bovenop het Nationaal Park Hoge Kempen. Geïnteresseerde samenwerkingsverbanden tussen lokale overheden, natuurverenigingen, landbouworganisaties en landeigenaars kunnen tot 15 september 2021 hun kandidatuur indienen.
Er zijn vier dossiers ‘dicht bij huis’ die tot de kanshebbers behoren: Kalmthoutse Heide-Schietvelden, Taxandria (Turnhouts Vennengebied en de Liereman), en Schelde-Durmevallei, en het Landschapspark Kleine (en Grote) Nete. Er zullen waarschijnlijk meer kandidaten zich aanbieden: Bosland bijvoorbeeld (Lommel, Hechtel-Eksel, Pelt en Peer). In Vlaams-Brabant zijn er de Brabantse Wouden en de Demervallei en in West-Vlaanderen de Westkustduinen.
Geen concurrentieslag voor nationale parken
Bij de Nationale Parken Vlaanderen ligt de klemtoon op natuur en biodiversiteit. Vlaanderen heeft de ambitie om een handvol Nationale Parken met internationale uitstraling op te richten, veel te weinig vindt GroenRand. De natuurvereniging heeft maar één kritiek, er zijn wellicht meer gegadigden dan aangeboden plaatsen. GroenRand vindt dat iedereen een gelijke kans moet krijgen en dat we beter samen trager en trapsgewijs opstarten dan een concurrentieslag te voeren. We mogen niet vervallen in een onderlinge competitie.
GroenRand probeert momenteel de minister ervan te overtuigen om toch nog een extra budgettaire inspanning te doen zodat er toch meer dan 3 bijkomende Nationale parken kunnen goedgekeurd worden. In de beleidsnota Omgeving wordt gesproken over ‘minstens’ 4 parken, er mogen er dus meer dan 4 zijn.
Beter en gezamenlijk beheer
Dirk Weyler coördinator: ” Nationaal Parken zijn belangrijk omdat dit een instrument is waarmee gezamenlijke natuurdoelen worden aangestuurd. Aangezien de eigendom van natuurgebieden vaak versnipperd zit tussen overheden en natuurverenigingen, kan een gezamenlijk beheer tot mooie resultaten leiden. Deze samenwerkingsvorm heeft in het Nationaal Park Hoge Kempen uitstekende resultaten afgeworpen. De wegen die het park doorkruisen worden veiliger voor dieren, door de bouw van ecoducten, ecotunnels of zelfs ‘ecorecreaducten’ waar je over zou kunnen wandelen of fietsen. Ontsnippering is een belangrijke doelstelling.”
Belang van een nationaal park in de Voorkempen
GroenRand stipt hierbij het belang aan van een Nationaal Park in de Voorkempen en hoopt dat beide Schietvelden hierbij betrokken worden.
De Kalmthoutse Heide vormt samen met het Klein en Groot Schietveld het grootste en indrukwekkendste ‘aaneengesloten’ heide- en vennengebieden van Vlaanderen. GroenRand wenst het Klein- en Groot Schietveld te integreren in een Nationaal park omdat er dan wellicht meer middelen vrijkomen voor volgehouden, gezamenlijke beheer. Reeds vroeg had GroenRand geconstateerd en aangegeven dat het Groot Schietveld een hogere graad van vergrassing had dan de Kalmthoutse Heide omdat hier minder intensief ingezet wordt op begrazing en andere beheersvormen.
Dirk Weyler coördinator GroenRand: “Dat het Groot Schietveld de grootste populatie van adders in Vlaanderen (en mogelijk in NW-Europa) bevat is inmiddels wijd gekend; dat hetzelfde geldt voor de aanwezige populatie van het heideblauwtje is veel minder geweten, maar daarom niet minder belangrijk. Het Groot Schietveld en het Klein Schietveld zijn samen goed voor minstens 15% van de totale oppervlakte van natte heide met dopheide in Vlaanderen.
Hun habitat is de voorbije decennia echter grotendeels overwoekerd met pijpenstro, wat de verdere afname van dit vlindertje in de hand werkt.Vele van de inmiddels versnipperde kerngebiedjes van natte heide zijn bovendien zwaar getroffen door de brand, wat ongetwijfeld dit vlindertje extra gaat treffen.
Want de dopheide zal ten vroegste pas volgend jaar terug bloeien en dus gaan de heideblauwtjes die het overleefd hebben het dit jaar sowieso bijzonder moeilijk hebben om voedsel te vinden.
Een beter beheer had niet enkel kunnen voorkomen dat de brand op het Groot Schietveld minder heftig was (pijpenstootje is zeer brandbaar), maar geeft ook meer kansen aan heidegebonden flora en fauna.
Dat zal in de toekomst voordelig zijn voor 10-tallen andere zeldzame soorten planten, broedvogels, amfibieën, reptielen, insecten, …”
